Wanneer we praten over de oorzaken van stress en uitval op de werkvloer is het gebruikelijk om een hoge werkdruk als boosdoener te zien. Dit lijkt misschien voor de hand liggend, maar de realiteit is verrassend anders. Het is niet de werkdruk die het grootste probleem vormt, maar het fenomeen dat vaak over het hoofd wordt gezien: rolconflict.
Wat is rolconflict en waarom verdient het onze aandacht?
Rolconflict doet zich voor wanneer werknemers worden geconfronteerd met minimaal een van deze drie situaties:
- Tegenstrijdige opdrachten;
- Onvoldoende middelen om het werk te doen;
- Het werk liever anders doen.
Het is een subtielere, maar niet minder schadelijke vorm van werk gerelateerde stress.
Negatieve gevolgen van rolconflict
Medewerkers die te maken hebben met rolconflict ervaren vaak langdurige stress, emotionele uitputting en een afnemend zelfvertrouwen. Allemaal belangrijke voorspellers van een burn-out. Bovendien zorgt rolconflict voor een verminderde productiviteit van medewerkers. Dit verhoogde risico op burn-out en de afname in productiviteit brengen grote financiële lasten met zich mee voor werkgevers.
Voorbeelden rolconflict:
Drie scenario’s waarin medewerkers rolconflict ervaren:
- Tegenstrijdige opdrachten
Een teamleider in een bedrijf krijgt tegenstrijdige opdrachten van haar afdelingsmanager en projectmanager. De afdelingsmanager benadrukt stabiliteit en efficiëntie, terwijl de projectmanager flexibiliteit en aanpassingsvermogen vereist voor een lopend project. De teamleider weet niet meer hoe ze haar opdracht moet uitvoeren. - Onvoldoende middelen
Een IT-medewerker krijgt de verantwoordelijkheid om een complex project uit te voeren, maar krijgt onvoldoende toegang tot de benodigde software en hardware. Hoe voert hij zijn project nu goed uit. - Het werk liever anders willen doen
Een medewerker in een marketingteam krijgt voortdurend strikte richtlijnen van zijn manager over hoe hij een creatieve campagne moet aanpakken. Hij heeft onvoldoende ruimte om zijn eigen ideeën toe te passen, wat zijn creatieve proces in de weg zit.
Rolconflict: Wat kun je eraan doen?
- Duidelijke communicatie: Zorg voor een open onderlinge communicatie over verwachtingen, doelen en prioriteiten tussen onder andere managers. Bied hier eventueel communicatie trainingen voor aan.
- Beleid: Ontwikkel beleid en stel procedures op die ervoor zorgen dat medewerkers eenduidige, consistente instructies ontvangen.
- Voldoende middelen: Stel voldoende middelen beschikbaar aan het begin van een opdracht om de gestelde doelen te behalen. Het beoordelen van behoeften en het aanschaffen van de juiste middelen zijn hier een belangrijk onderdeel van. Monitor en evalueer voortdurend of hier aanvullingen in gedaan moeten worden.
- Autonomie: Geef werknemers de ruimte om het werk op een eigen manier aan te pakken binnen de gestelde grenzen. Deze autonomie bevordert de creativiteit en innovatie. Autonome medewerkers ervaren daarnaast minder stress én hebben minder kans op een burn-out.
- Feedback cultuur: Creëer ruimte voor inspraak van de medewerker. Een feedback cultuur waarin meningen gedeeld worden verhoogd het werkplezier en de kwaliteit van het werk.
Conclusie
Herken de tekenen van rolconflict en pak het op tijd aan. Zo bouwen we samen een gezondere én productievere werkplek voor iedereen.