20 jaar geleden was het ondenkbaar dat de werkgever zich bemoeide met de vitaliteit van medewerkers. Hoe anders is het nu. Vitaliteit op de werkvloer is een hot topic in de boardroom.
Maatschappelijke ontwikkelingen als versnellers
De aandacht voor vitaliteit op de werkvloer neemt al jaren gestaag toe, maar de maatschappelijke ontwikkelingen van de laatste jaren versnellen deze trend. Het tekort aan arbeid dat zich steeds meer manifesteert is bijvoorbeeld een van de redenen dat mensen een steeds hogere werkdruk ervaren en uitvallen. Dat de uitval stijgt zien wij ook terug bij de organisaties waar wij mee werken. En uitval is duur. Het kost al gauw €250 en €600 per dag, los van de impact die uitval heeft op collega’s en de thuisomgeving.
Ook het Corona tijdperk heeft het gesprek over vitaliteit op kantoor aangewakkerd. Zo heeft dit bij Lifeguard duidelijk tot een trendbreuk geleid. Medewerkers zijn eerlijker geworden over hun mentale gezondheid, behoefte aan stressmanagement en het belang van verbinding met collega’s.
Daarnaast is er door het opschuiven van de pensioengerechtigde leeftijd binnen organisaties steeds meer sprake van mengvormen van meerdere generaties die ieder hun eigen behoeften hebben op het gebied van welzijn. Het komt nu steeds vaker voor dat er teams zijn met collega’s tussen de 25 en 66 jaar. En bedenk je dan dat die jongste groep begonnen is in een periode dat thuiswerken de norm was!
Wat is vitaliteit op de werkvloer?
Wat houdt vitaliteit op de werkvloer dan in? Iedereen weet nu wel dat ‘zitten het nieuwe roken’ is, en op de werkvloer heeft de roze koek inmiddels plaatsgemaakt voor een stuk fruit en ongebrande nootjes. Vitaliteit op het werk gaat verder dan alleen fysiek welzijn. Het draait om de totale welzijn van medewerkers, inclusief energieniveaus, motivatie, mentale veerkracht en emotioneel evenwicht. Teamdynamiek, leiderschap en de bedrijfscultuur spelen hierin een grote rol. De voordelen van het streven naar vitaliteit binnen bedrijven strekken verder dan de individuele medewerker als mens en werknemer. Het beïnvloedt ook de prestaties en het succes van de organisatie als geheel.
Vitaliteit bij medewerkers
Om een goed gesprek over vitaliteit en energie bij medewerkers te voeren zet Lifeguard regelmatig de Lifeguard Energie Matrix in. Dit model helpt bij het begrijpen welke invloed energie heeft op de vitaliteit en productiviteit van medewerkers. Het benadrukt het belang van het vermijden van minder prettige energiesoorten, zoals survival- en burn-out energie, en het inbouwen van hersteltijd om te kunnen pieken met performance energie. Hierdoor kunnen medewerkers beter presteren en wordt de kans op stress gerelateerde uitval verminderd. Het kan op individueel, team- en organisatieniveau worden toegepast.
Wat zorgt bij medewerkers voor de juiste energie binnen de context van werk, en wat kost energie? Daarvoor kijken we naar het Job Demands Resources model (Schaufeli en Bakker, 2004). Volgens dit model ervaren werknemers zowel job demands (eisen) als job resources (hulpbronnen) in hun werk. Job demands zijn de factoren die energie van werknemers vergen, zoals hoge werkdruk en emotionele belasting. Job resources daarentegen zijn de elementen die energie aan werknemers leveren, zoals autonomie, sociale steun en mogelijkheden voor persoonlijke en professionele groei. Het behouden van een evenwicht tussen deze aspecten is van vitaal belang voor het welzijn en de prestaties van medewerkers.
JD-R model van Schaufeli en Bakker (2004)
Om medewerkers duurzaam inzetbaar te houden, is het belangrijk dat zowel medewerkers als de organisatie zich bewust zijn van deze pijlers van vitaliteit. In de praktijk merken wij dat dat makkelijker gezegd is dan gedaan. Terugvallen in oude, niet-vitale patronen is verleidelijk. Hier komt Lifeguard te hulp door organisaties te ondersteunen bij het vergroten van kennis en het aanleren van nieuw gedrag. Ze maken ook gebruik van NOBCO gecertificeerde coaches om individuele medewerkers te begeleiden. Het feit dat hun coachgesprekken gemiddeld gewaardeerd worden met een 8.8, duidt op een succesvolle aanpak om individuen te helpen hun vitaliteit te verbeteren en duurzaam inzetbaar te blijven.
Tips voor een vitale werkvloer
Vitaliteit op de werkvloer bereik je niet door alleen naar de medewerker te kijken. Alle niveaus binnen de organisatie zijn van invloed. Graag geven we je op ieder organisatieniveau enkele tips:
-
Individueel niveau
- Leer mensen ‘aan’ en ‘uit’ te staan
- Faciliteer een gezonde lunch
- Faciliteer in coaching
- Houd rekening met alle vlakke: van fysiek, emotioneel en mentaal niveau tot zingeving)
Uitdagingen en oplossingen
In 20 jaar zijn de uitdagingen op het gebied van vitaliteit en welzijn in de werkplek aanzienlijk veranderd. De huidige dynamiek in organisaties maakt het onder andere noodzakelijk om de verbinding tussen verschillende generaties en collega’s te versterken. De ‘rules of the game’ zijn verschoven door de opkomst van thuiswerken in veel organisaties, en het is begrijpelijk dat niet iedereen bereid is om de privileges op te geven die ze tijdens deze periode hebben verworven.
Bovendien is er een opvallende verandering opgetreden doordat ziekten die traditioneel na het 55e levensjaar optraden, zich nu voordoen tijdens het werkende leven. Dit heeft gevolgen voor mensen die voorheen met VUT of prepensioen waren gegaan.
Jongere generaties ervaren een grotere mentale druk, deels als gevolg van de voortdurende invloed van sociale media in hun leven.
Het besef dat vitaal gedrag mensen en organisaties gezond houdt, is wijdverspreid in organisaties. Het struikelblok ligt echter in de overgang van weten naar daadwerkelijk handelen. Dit is waar Lifeguard in beeld komt om met organisaties in gesprek te gaan en te verkennen wat de meest effectieve oplossingen zijn, zowel op korte als lange termijn. Een doordachte aanpak op het gebied van welzijn en vitaliteit is een ‘infinite game’. Steeds vaker zien we dat het aanpakken van vitaliteit een strategische keuze is om talent aan te trekken en te behouden. Elke euro die wordt geïnvesteerd in dit gebied betaalt zichzelf terug, omdat we weten dat de oplossing niet simpelweg te vinden is in een app of een webinar. Mensen vinden gedragsverandering vaak moeilijk, en Lifeguard staat klaar om te helpen bij dit proces.
Onze specifieke vitaliteitsprogramma’s
In de afgelopen 20 jaar hebben wij veel organisaties geholpen vitaler te worden. Onze werkwijze en de vitaliteitsprogramma’s die we hiervoor inzetten zijn gebaseerd op onze kennis, ervaring en diepgaand wetenschappelijk onderzoek. Ieder mens en iedere organisatie is uniek in haar karakter en doelstellingen, en dus is ieder vitaliteitsprogramma dat we voorstellen dat ook. Toch hebben we, op basis van onze jarenlange kennis en ervaring, een aantal voorbeeldprogramma’s opgesteld ter inspiratie. Zo krijg je een gevoel bij hoe een programma voor het vitaliteitsvraagstuk van jouw organisatie eruit kan zien.
Vitaliteitsprogramma ‘Fysiek en mentaal fit’
In dit programma zorgen we dat medewerkers en leiders de basisprincipes van energiemanagement gaan toepassen. Ze leren wat er vooral wel en niet bijdraagt aan een hoger energieniveau en worden gestimuleerd om deze kennis ook echt toe te passen. Want we weten wel vaak wat goed voor ons is, maar doen vaak niet wat we weten..
Vitaliteitsprogramma ‘Mentale veerkracht en focus’
Dit programma helpt medewerkers om te gaan met druk en tegenslagen en hun focus te behouden. Heel praktisch: Welke stappen kun jij zetten om in de ‘flow’ te blijven en niet steeds afgeleid wordt door alle kleine impulsen? Met coaching en teamsessies helpen we medewerkers mentaal echt veerkrachtiger te worden. Uiteraard hebben we ook aandacht voor het leiderschap, dat een grote rol speelt bij de vitaliteit van individuele medewerkers.
Vitaliteitsprogramma ‘In verbinding blijven als team’
Dit programma biedt inzicht, kennis, reflectie en oplossingen om een duurzame teamdynamiek te bereiken. Denk daarbij aan een survey die de teamenergie in kaart brengt en aangeeft waar verbeterkansen liggen. Of team coaching waarin het onbespreekbare bespreekbaar wordt gemaakt en waar concrete handvatten worden geboden voor een duurzaam positieve teamdynamiek.
Vitaliteitsprogramma ‘Inspirerend en soepel samenwerken als team’
Met dit programma bieden we inzicht, kennis, reflectie en oplossingen voor een team om de samenwerking te verbeteren of intensiveren. Het teamcoachtraject is gebaseerd op een uitdaging binnen het team. Voor een nog duurzamer resultaat wordt dit traject aangevuld met trainingen, coaching on the job en leiderschapscoaching.
Vitaliteitsprogramma ‘Vitaal leiderschap’
Dit programma biedt leiders inzicht en grip op hun eigen energie en ondersteunt hen bij het herkennen van stresssignalen bij medewerkers en teams. Zo ondersteunen zij een vitale cultuur binnen jouw organisatie.