Mentale veerkracht
4 Minuten

Intrinsieke motivatie op de werkvloer

Intrinsieke motivatie is de brandstof die van binnenuit komt. Het is wat ons drijft om te leren, te groeien en onze doelen na te streven, niet omdat het moet, maar omdat we het wíllen. Op de werkvloer maakt dat een wereld van verschil. Wie intrinsiek gemotiveerd is, ervaart meer energie, voldoening en betrokkenheid. En dat merk je: in prestaties, samenwerking en werkgeluk.

Bij Lifeguard helpen we mensen en organisaties deze innerlijke motivatie te versterken, zodat duurzame inzetbaarheid en energie vanzelfsprekend worden.

Wat is intrinsieke motivatie?

Intrinsieke motivatie betekent dat je iets doet omdat je er plezier in hebt of omdat je het belangrijk en waardevol vindt. De drijfveer komt van binnenuit: je wordt gemotiveerd door de activiteit zelf. Denk aan het leren van een nieuwe vaardigheid omdat je nieuwsgierig bent, of aan het helpen van een collega omdat dat goed voelt, niet omdat het moet.

Deze vorm van motivatie is krachtiger en duurzamer dan motivatie die voortkomt uit druk of beloning van buitenaf.

Wat is het verschil ten opzichte van extrinsieke motivatie?

Extrinsieke motivatie draait om externe prikkels. Je doet iets omdat je er iets voor terugkrijgt  (bijv. een bonus, compliment of promotie) of om negatieve gevolgen te vermijden.

Bij intrinsieke motivatie is het tegenovergestelde waar: de activiteit zélf is de beloning. Je ervaart plezier, voldoening of betekenis in wat je doet.

In werkelijkheid werken beide vormen vaak samen. Maar wanneer extrinsieke motivatie overheerst, neemt de kans toe dat mensen afhaken zodra de beloning verdwijnt. Intrinsieke motivatie zorgt juist voor duurzame energie, creativiteit en betrokkenheid, ook als het even moeilijk wordt.

Waarom is intrinsieke motivatie zo krachtig?

Intrinsiek gemotiveerde mensen hebben geen constante externe prikkels nodig om in beweging te blijven. Ze ervaren hun werk als betekenisvol, blijven langer gefocust en leveren betere prestaties. Bovendien voelen ze zich vitaler en meer verbonden met hun organisatie.

Onderzoek laat zien dat intrinsieke motivatie leidt tot:

  • Meer voldoening en werkplezier
  • Betere samenwerking en creativiteit
  • Hogere productiviteit en minder verloop
  • Grotere mentale veerkracht

Alleen extrinsieke motivatie kan op korte termijn werken, maar biedt zelden duurzame inzetbaarheid. De echte kracht ontstaat wanneer mensen vanuit hun eigen waarden en nieuwsgierigheid gemotiveerd zijn.

Autonomie, competentie en verbondenheid

Volgens de zelfdeterminatietheorie (Deci & Ryan) wordt intrinsieke motivatie gevoed door drie psychologische basisbehoeften:

  • Autonomie: de vrijheid om zelf keuzes te maken en invloed te hebben op je werk.
  • Competentie: het gevoel dat je goed bent in wat je doet en blijft groeien.
  • Verbondenheid: het gevoel onderdeel te zijn van een groter geheel, waar je wordt gewaardeerd en gesteund.

Wanneer deze drie behoeften in balans zijn, komt intrinsieke motivatie vanzelf op gang. Mensen voelen zich dan niet alleen productiever, maar ook energieker en gelukkiger.

Hoe kun je intrinsieke motivatie vergroten? (individu)

Intrinsieke motivatie kun je ontwikkelen. Dat begint bij bewustwording: wat geeft jou energie? Waar ben je nieuwsgierig naar? En waarin wil je groeien?

Een aantal praktische tips:

  1. Kies doelen die bij je waarden passen. Richt je op wat voor jou betekenisvol is.
  2. Blijf leren. Nieuwe kennis of vaardigheden geven een gevoel van groei en competentie.
  3. Zoek autonomie. Vraag om ruimte om je werk op jouw manier te doen.
  4. Verbind je met anderen. Deel successen, geef waardering en zoek samenwerking.
  5. Reflecteer regelmatig. Vraag jezelf af: wat motiveert mij, en doe ik genoeg met die drijfveren?

Door vanuit je eigen motivatie te handelen, vergroot je niet alleen je prestaties, maar ook je welzijn en veerkracht.

Intrinsieke motivatie op de werkvloer stimuleren (voor leidinggevenden en teams)

Leidinggevenden spelen een cruciale rol in het versterken van intrinsieke motivatie binnen teams. Niet door te controleren, maar door te verbinden, inspireren en vertrouwen te geven.

Zo kun je als organisatie het verschil maken:

  • Verbind mensen met de visie en missie. Maak duidelijk waarom het werk ertoe doet.
  • Bied autonomie. Geef ruimte om zelf invulling te geven aan doelen en taken.
  • Erken groei en inzet. Waardering hoeft niet altijd materieel te zijn: oprechte aandacht werkt beter.
  • Creëer een leerklimaat. Fouten mogen gemaakt worden: van experimenteren leer je het meest.
  • Stimuleer verbondenheid. Een veilige, open cultuur zorgt dat mensen zich durven uitspreken en betrokken voelen.

Bij Lifeguard geloven we dat intrinsieke motivatie niet alleen leidt tot betere prestaties, maar ook tot gezondere, veerkrachtige organisaties. Want wie doet wat hij of zij echt belangrijk vindt, presteert met plezier. En dat is de basis van duurzame energie.

Mentale veerkracht